Rol NOV bij Maatschappelijke Diensttijd

NOV heeft in 2018 deelgenomen aan het Kernteam Maatschappelijke Diensttijd en het Bestuurlijk Overleg én heeft verschillende focusgroepen en andere werksessies georganiseerd om de maatschappelijke organisaties om input te vragen en andersom, om elementen uit de Maatschappelijke Diensttijd met hen te delen.

Om tot een ontwerp te komen werkte het Kernteam Maatschappelijke Diensttijd  vanuit behoeften en wensen van jongeren en maatschappelijke organisaties. Tijdens conferenties en brainstormsessies werden deze partijen betrokken bij iedere stap van het ontwerpproces. Via de Nationale Jeugdraad verliep het contact met de jongeren. Via NOV het contact met de maatschappelijke organisaties.

2018, jaar van experimenteren

Vanaf najaar 2018 waren er experimentele projecten (proeftuinen) gestart om te laten zien wat werkt en wat niet.  In de eerste tranche zijn 41 organisaties gestart, een tweede tranche heeft  34 organisaties geselecteerd die begin 2018 zijn gestart. Aanmelding en belangstelling voor de twee tranches waren veel groter dan gehonoreerd. Sommige afgewezen projecten zijn onder eigen regiem zelf verder gegaan. Deze proeftuinen dienen als basis voor het definitieve ontwerp. Het ontwerp moet in de zomer van 2019 uitgewerkt zijn.

AZC-bewoners 18.500 keer Aan de Slag!

“We zijn heel positief over de samenwerking met de AZC-bewoners”, vertelt Yvonne Kuijer, vrijwilligerscoördinator van woonzorgcentrum Westerkim in Hoogeveen. "Het persoonlijke contact en het samenwerken levert voor de bewoners van het woonzorgcentrum, voor de vrijwilliger en voor ons zelf veel op. Elke keer is het weer een prachtige ervaring voor iedereen. Als je elkaar ziet als mens zijn vooroordelen heel snel weg en krijg je juist begrip voor elkaars cultuur. Eigenlijk merken we weinig verschil met het werken met andere vrijwilligers.”

Minder vluchtelingen, meer matches

Het stimuleringsprogramma Aan de Slag! is in eind 2016 gestart om mensen die op het AZC wonen al vroegtijdig te betrekken bij de lokale samenleving door mee te doen aan bestaand vrijwilligerswerk. Vereniging NOV vormde samen met Pharos, expertisecentrum voor het terugdringen van gezondheidsverschillen, het landelijk projectteam dat de projectteams ondersteunde in de lokale uitvoering van de aanpak van Aan de Slag! In 2018 werd in 27 gemeenten actief voorlichting gegeven en matches gemaakt op de AZC-locatie in de betreffende gemeente. Halverwege 2018 werden door afname van de instroom van vluchtelingen enkele locaties gesloten, waarvan ook vier Aan de Slag-locaties. Toch waren de resultaten aan het eind van het jaar boven verwachting. Maar liefst 18.565 keer heeft een AZC-bewoner zich actief ingezet bij een maatschappelijke organisatie. Per gemeente bieden gemiddeld zo’n 25 organisaties vrijwilligersplekken aan asielzoekers en statushouders. Het gaat in veel gevallen om steeds terugkerende klussen waar wisselende groepjes AZC-bewoners aan mee doen. Daarnaast zijn kortdurende, eenmalige evenementen ook erg in trek. Denk hierbij aan sporttoernooien, festivals, NL-Doet en bijvoorbeeld Koningsdag.

Succesfactoren

De aanpak van Aan de Slag! heeft een aantal succesfactoren:

1. Directe betrokkenheid van de doelgroep is belangrijk in de aanpak. Als vertalers van de vraag en het aanbod, maar vooral ook om anderen mee te krijgen in het doen van vrijwilligerswerk en het meedenken in de aanpak en de organisatie.
2. De vrijwilligerscentrale zet het vrijwilligerswerk wekelijks in de etalage op het AZC. Persoonlijk contact, benaderbaarheid, gezelligheid en het wisselende aanbod aan vacatures en klussen zorgen voor laagdrempelige toegang tot het vrijwilligerswerk.
3. De mooiste resultaten werden behaald door groepjes AZC-bewoners te koppelen aan bestaand vrijwilligerswerk met meerdere Nederlandstalige vrijwilligers aanwezig waren. Samen iets ondernemen stimuleert om te gaan en het ontmoeten van Nederlandse vrijwilligers bevordert het leren van de taal en de gewoontes en gebruiken in onze samenleving.
4. Een sterk lokaal team waarin vrijwilligerscentrale als projectleider nauw samenwerkt met COA om de doelgroep te bereiken en warm te maken voor vrijwilligerswerk.
5. Een stevig netwerk van maatschappelijke organisaties waar vrijwilligers welkom zijn en begeleid worden in hun vrijwilligerswerk, het leren van de taal en het kennismaken met de Nederlandse mensen en hun gewoontes.
6. Draagvlak vanuit de gemeente zodat er een oprecht gevoelde gezamenlijke opdracht is en de inspanningen duurzaam van aard zijn, ook na de projectperiode.

Vervolg?

Om een vervolg te geven aan het project Aan de Slag voor AZC-bewoners naar de sociale integratie van statushouders die in de gemeente wonen, heeft Vereniging NOV het initatief genomen om samen met NOC*NSF, LandschappenNL, VluchtelingenWerk Nederland, Scouting Nederland, Sociaal Werk Nederland, Het Begint met Taal en Vrijwilligerscentrale Utrecht tot een programma te komen. Voor het programma is in 2018 geen financiering gevonden. 

Foto bovenaan: Startbijeenkomst proeftuinen op 17 september 2018