08. Wet- en regelgeving voor vrijwilligers

Vrijwilligerswerk is niet per se eenvoudig als ultiem understatement.
29-03-2021
1082 keer bekeken 0 reacties

Ook tijdens de coronapandemie is de overheid doorgegaan met het maken van wetgeving. Deels specifiek voor de coronamaatregelen, maar ook op andere terreinen. Meer dan ooit is de roep om proportionaliteit van wetgeving actueel.

Een Coronajaar

Het netwerk is 4 keer bij elkaar geweest. Tijdens de bijeenkomsten is veel gesproken over de coronamaatregelen en de gevolgen voor het vrijwilligersorganisaties. Op het Platform Vrijwillige Inzet is een coronapagina ingericht met een handreiking met toelichting voor coronarichtlijnen voor vrijwilligersorganisaties. Ook is er aandacht voor specifieke wet- en regelgeving zoals het organiseren van een digitale ALV en de avondklok.

Evaluatie vrijwilligersverzekering

Begin 2020 zijn we gestart met de evaluatie van VNG-vrijwilligersverzekering, een product dat inmiddels al 10 jaar wordt aangeboden door Centraal Beheer in opdracht van de VNG. Uit de resultaten blijkt dat in bijna 90% van de gemeenten een beroep gedaan is op de vrijwilligersverzekering en dat er grote tevredenheid is over de verzekering. Groot aandachtspunt is de informatie over de vrijwilligersverzekering. Vrijwilligers en ambtenaren kennen de vrijwilligersverzekering, maar weten er weinig van. Met de VNG is afgesproken dat zij partner worden op het platform Vrijwillige Inzet en een pagina voor verzekering gaan inrichten en bijhouden.

Proportionaliteit van wetgeving

In het afgelopen jaar zijn een aantal wetten en wetsvoorstellen aan de Kamer voorgelegd die een gevolg zijn van incidenten die hebben plaatsgevonden bij één of enkele organisaties en die gevolgen hebben voor de hele vrijwilligerssector:

  1. Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen. Een wet die het gevolg is van financieel verkeerd beheer en de fraude bij een aantal grote woningbouwverenigingen. De wet is bedoeld voor het professionaliseren van besturen van verenigingen en stichtingen en het voorkomen van financiële problemen, machtsmisbruik, zelfverrijking, fraude en diefstal door bestuurders. Een gevolg van deze wet is dat bestuurders eerder aansprakelijk gesteld kunnen worden. Dit kan nieuwe bestuurders afschrikken. Voor de invoering van deze wetgeving is een informatiesheet geschreven met de gevolgen van de WBTR voor vrijwilligersorganisaties.
  2. Wet ter voorkoming witwassen financiering van terrorisme, register UBO’s en UBO-verklaring. UBO staat voor Uiteindelijk Belanghebbenden van Organisaties. Het gevolg van de wetgeving is dat alle verenigingen en stichtingen hun UBO’s moeten laten registeren in het UBO-register bij de Kamer van Koophandel. Daarnaast zullen financiële instellingen zoals banken, accountants, verzekeraars een OBU-verklaring vragen zodat handtekeningen geverifieerd kunnen worden. Ook deze registratie kan een drempel zijn voor mensen om in het bestuur van de organisatie te gaan. Over de UBO-registratie en de UBO-verklaring is een informatiesheet gepubliceerd op het Platform.
  3. Wetsvoorstel voor het inzichtelijk maken van buitenslandse donaties. Een wetsvoorstel bedoeld om ongewenste inmenging te voorkomen in activiteiten van Nederlandse maatschappelijke organisaties door organisaties en mogendheden buiten de EER. Het gaat om het financieren van activiteiten die indruisen tegen de Nederlandse rechtsstaat. Gevolg van deze wet is dat dat donaties boven een minimumbedrag (€ 4.500,-) van buiten de EER geregistreerd en 7 jaar bewaard moeten worden. In de registratie moeten de contactgegevens van de donateur opgenomen zijn. Burgemeester en de AIVD kunnen de gegevens over de donatie altijd opvragen. Nadelig effect is dat dit donaties aan verenigingen en stichtingen in de weg kan staan.
  4. Wetsvoorstel verplicht meldpunt seksueel misbruik. Naar aanleiding van onderzoek door WODC naar het seksueel misbruik binnen de Jehova’s Getuigen is geconcludeerd: Het niet melden van seksueel misbruik binnen organisaties moet consequenties hebben voor bestuurders. Dit heeft ertoe geleid dat  wordt verkend hoe een dergelijke wettelijke regeling het beste opgezet kan worden. 

Bovenstaande voorbeelden zullen we inbrengen in de gesprekken met politici en bewindspersonen om de proportionaliteit en de lastenverzwaring voor het vrijwilligerswerk van wet- en regelgeving op de agenda te zetten.

Maximum leeftijd voor vrijwilligers

Naast bovenstaande wetten is er in het netwerk ook uitgewisseld over andere wetten, wetsvoorstellen en initiatiefwetten. Naar aanleiding van de initiatiefwet van 50PLUS over leeftijdsdiscriminatie zijn er verschillende krantenartikelen verschenen over de maximale leeftijd van vrijwilligers. Voor het Platform Vrijwillige Inzet is een blog geschreven over de zin en onzin van een maximumleeftijd voor vrijwilligers.

Wetgeving ter voorkoming van seksueel misbruik

Andere wetten die zijn besproken: het Wetsvoorstel voor het strafbaar stellen van seksuele misdrijven en voorbereidingshandelingen met het oog op het plegen van seksueel misbruik met kinderen. Deze bieden handvatten aan organisaties en slachtoffers eerder aangifte te doen. Dit heeft een positieve invloed op de sociale veiligheid binnen het vrijwilligerswerk

Alcoholwet

Naar aanleiding van het preventieakkoord Alcohol wordt de Drank- en Horecawet gewijzigd en krijgt hij een nieuwe naam: de Alcoholwet. Een aantal deelnemers aan het netwerk W&R zijn medeondertekenaar van het preventieakkoord. De wijzigingen in de Alcoholwet en de gevolgen daarvan voor vrijwilligersorganisaties zijn op een rijtje gezet in het dossier van de alcoholwetgeving. Op basis van deze nieuwe wet zal ook de Instructie Verantwoord Alcoholschenken aangepast moeten worden. De aanpassing van deze e-learning inclusief toets en certificaat vraagt extra werk. De wet gaat 1 juli 2021 in werking en dan moet de nieuwe IVA klaar zijn.

AVG

Voortgang AVG. Ieder jaar staan we even stil bij de invoering van de AVG, ook naar aanleiding van de voortgangsrapportages van de overheid. Alle netwerkdeelnemers gaan ervan uit dat de werkwijze om zorgvuldig om te gaan met persoonsgegevens goed wordt opgepakt door hun achterban.

Verkiezingen 2021

Meerdere malen is gesproken over de Kamerverkiezingen en hebben de deelnemers hun belangrijkste standpunten uitgewisseld. Opvallend is de overeenkomst in de lokale vrijwilligersondersteuning. Veel deelnemers aan het netwerk noemen de lokale ondersteuning van gemeenten om aan de wet- en regelgeving te voldoen een belangrijk punt voor de politiek en dan met name de wet- en regelgeving rond festivals en evenementen. Organisaties zien een stapeling van wetgeving. De lokale ondersteuning door gemeenten is ook onderdeel van het Position Paper van NOV en ook besproken met de het CDA dat net als vorige keer een initiatiefnota voor het vrijwilligerswerk heeft opgesteld, maar nog niet in de Kamer gebracht.  NOV heeft daarvoor een eerste opzet gemaakt.

Motie Segers

In oktober heeft Kamerlid Segers een Motie ingediend die de regering vraagt in overleg te gaan met landelijk opererende vrijwilligersorganisaties om hen nog beter in staat te stellen om de sociale en praktische gevolgen van de coronamaatregelen in de komende moeilijke periode op te vangen en te verzachten. Hierover is met het Ministerie van VWS overlegd en dit heeft een eerste uitwerking gekregen in de campagne #Een klein gebaar. Voor 2021 zijn er budgetten beschikbaar gesteld aan gemeenten om maatschappelijke organisaties te ondersteunen.

Afbeeldingen

Waarderen

Reageren

Anti spam controle

We gebruiken CAPTCHA als controlemiddel om spam tegen te houden. Vink de checkbox aan om door te gaan. Mogelijk wordt er gevraagd om bepaalde afbeeldingen te selecteren.
 
Een momentje...
Cookie-instellingen